Bir çok kadının (oldukça sık en az %5) kocalarında anlam veremedikleri bazı tuhaf davranışların nedeni olabilecek bir hastalık.. Beyimiz, çoğunlukla teşhis edilmemiş ve tedavi görmemiştir. Eşiniz iyi bir insan ama aynı zamanda bazen çok kötü ve kontrolsüz olabiliyor. Onunla yaşamak bazen çok zor hatta dayanılmaz olabiliyor.
Yetişkin Yaşta "Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu"
"Artık tamam, devam etmiyorum, bıktım, gidiyorum" dediğinizde bir de bakıyorsunuz çok iyi ve hoş bir koca ve harika bir baba var karşınızda. Sabırsızlık, acelecilik, gelişigüzel özensiz iş yapmak, cüzdan, saat, gözlük, kimlik ve (son günlerde ortaya çıkan bir unutkanlık türü olarak da) maske unutmak, kaybetmek onun alameti farikası. Traş bıçağını hiç yerine koymadı. Diş macununun kapağını da çoğunlukla kapatmadan ortada bıraktı. Bir abdest aldığında tüm banyo ıslanır, bir yemek yapmaya kalkar mutfağı berbat eder. İyi ve şefkatli bir adam ama trafikte canavara dönmesinden ve sizi rezil etmesinden bıktınız. Sabır, çok değer verdiği ama zırnık kadar sahip olmadığı bir özellik. 3-4 kişilik bir sırayı dahi bekleyemez, arıza çıkarır. Sanki zamanı çok kıymetli. Ama aslında zamanını hiç iyi kullanamıyor.
Erteler, yetiştiremez, randevuları iptal eder. Gece uyumayı sabah uyanmayı beceremez. Tatlı ama kırıcı, şefkatli ama öfkeli. Evet bazen ağzını kolayca bozar ve utandırır sizi. İyi bir adam olduğunu biliyorsunuz ama bu kadar deli dolu olmayı ona yakıştıramıyorsunuz ve bir yandan "bu ne böyle" diye şaşırıyorsunuz. Evet eşinizde gerçekten bir sorun var, çok haklısınız. yetişkin dikkat eksikliği hiperaktivite hastalığının bir türü bulunuyor çok büyük bir olasılıkla (hatta kesin gibi).
Erkek yetişkinlerin %4-5'inde bulunan, eşleri, iş arkadaşları ve bazen çocukları için çok zorlayıcı olabilen bu hastalıkla ilgili aşağıda kısa bir bilgilendirme ve rehber var. İyi haber çok etkili bir tedavisi bulunuyor. Ama ilaç tedavisi şart. Bununla birlikte terapi ve yaşam beceri eğitimi de gerekli. Bunun için hastalığın çocuk ve yetişkindeki görünümlerine aşina, bu konuda özellikle deneyimli bir çocuk ergen/erişkin psikiyatri uzmanına ihtiyacınız var. Doktorun kendisi de hastalığı tecrübe etmiş ve iç görü geliştirmişse korkmadan teslim edin kendinizi ve eşinizi. Bu arada eşiniz böyleyse en iyi ihtimal ile çocuklarınızın 1/3'de bu hastalıkla karşılaşacaksınız.
Yetişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?
Yetişkin dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB), dikkati toplama güçlüğü, hiperaktivite (aşırı hareketlilik) ve dürtüsel davranış gibi kalıcı sorunların bir kombinasyonunu içeren zihinsel bir sağlık bozukluğudur. Yetişkin DEHB, dengesiz ilişkilere, kötü iş veya okul performansına, düşük benlik saygısına ve diğer sorunlara yol açabilir.
Yetişkin DEHB olarak adlandırılsa da, belirtiler erken çocuklukta başlar ve yetişkinliğe kadar devam eder. Bazı durumlarda, kişi yetişkin olana kadar DEHB tanınmaz veya teşhis edilmez. Yetişkin DEHB belirtileri, çocuklarda DEHB belirtileri kadar net olmayabilir. Yetişkinlerde hiperaktivite azalabilir, ancak dürtüsellik, huzursuzluk ve dikkat etmede zorluk devam edebilir.
Yetişkin DEHB tedavisi, çocukluk DEHB tedavisine benzer. Yetişkin DEHB tedavisi, ilaçları, psikolojik danışmanlığı (psikoterapi) ve DEHB ile birlikte ortaya çıkan diğer zihinsel sağlık sorunlarının tedavisini içerir .
DEHB Belirtileri Nelerdir?
DEHB'li bazı kişilerde yaşlandıkça daha az semptom görülür, ancak bazı yetişkinlerde günlük işleyişi engelleyen önemli semptomlar devam eder. Yetişkinlerde DEHB'nin temel özellikleri dikkat toplamada güçlük, dürtüsellik ve huzursuzluk olabilir. Semptomlar hafif ila şiddetli arasında değişebilir.
DEHB'li birçok yetişkin, bir hastalığa sahip sahip olduklarının farkında değildirler, sadece günlük görevlerin zor gelmesi sorunuyla mücadele ediyor olabilirler. DEHB'li yetişkinler, odaklanma ve neye öncelik vermek gerektiği konusunda zorluk yaşayabilirler, bu da kaçırılan teslim tarihlerine ve unutulmuş toplantılara veya sosyal planlara yol açabilir. Dürtülerini kontrol etmekteki yetersizlikleri; kuyrukta beklemekle ilgili sabırsızlıktan, trafikte “kötü stilde” araba kullanmaya, kontrolsüz ruh hali değişimlerinden, ani öfke patlamalarına kadar değişebilir.
Yetişkin DEHB belirtileri şunları içerebilir:
- Dürtüsellik (fevrilik), sonunu düşünmeden o anki ruh haline kapılıp mantıksız davranışlar sergileme
- Aşırı ölçüde sabırsızlık, sırasını beklemekte zorluk, her işin hızla bitip doyum (ödül) fazının gelmesine odaklanma (yemek de sabırsızlık göstermek, yemeği beklemeye dayanamamak, çok hızlı yemek yemek, cinsel hayatta erken boşalma gibi sorunlar)
- Düzensizlik ve önceliklendirme sorunları (işleri önem sırasına koyarak sıralamakta güçlük)
- Zayıf zaman yönetimi becerileri
- Bir göreve odaklanma sorunları
- Çoklu görevde sorun, aynı anda bir çok göreve odanlanmak gibi yaygın bir eğilimleri vardır, sade ve yavaş tempolu bir işi dengeli bir şekilde yapmanın kendilerini sıktığını bunalttığını ifade edebilirler.
- Aşırı aktivite veya huzursuzluk, ya da kıpır kıpır olma hali sergilemek
- Zayıf planlama
- Düşük hayal kırıklığı toleransı, olumsuz olaylarla baş etmede zorluk, işler yolunda gitmediğinde moral ve öfke kontrolü olarak iyice dip yapma.
- Sık ruh hali değişimleri, ruh hali ve kişiliği sarkaçda sallanıyor gibidir, iyi insan derken, küçük bir şeye sinirlenir ve şiddet kullanan bir zorbaya bile aniden dönüşebilir, morali iyi iken birden bozulabilir, karalar basar, ya da tam tersi.
- Görevleri takip etme ve tamamlama sorunları
- Sıcak öfke (ani ve tepkisel öfke demektir) sergileyebilirler.
- Eşe ya da partnere fiziksel şiddet, ruhsal şiddet, kırıcı kaba davranışlar.
- Stresle başa çıkmada sorun; strese dayanıksız. Öfke, bağırıp çağırma, kontrol kaybı, sakince çözüm bulmakta zorlanma